Het selectiewerk van het Vlaams Bijenteeltprogramma is in 2020 noodgedwongen anders verlopen dan we gewild hadden. De bezoeken aan bijenstanden van selectiewerkers werden on hold gezet en de jaarlijkse bijeenkomst met het Comité Selectiewerk Vlaanderen in maart werd vervangen door digitale presentaties. Ook de intentie om met een target groep sterker aan veerkracht van de bijen te werken, kon niet gerealiseerd worden. Maar we blijven niet bij de pakken zitten en kijken hoopvol naar het komende bijenseizoen.
Zo wensen we de provinciale structuur binnen dit selectiewerk nieuw leven in te blazen. Door nauwer contact te hebben met de selectiewerkers en de selectiewerkers met elkaar, kan beter advies, duiding en assistentie gegeven worden. Dat betekent dat er weldra 2 structuren zullen zijn met elk een eigen taakverdeling: 1) de Provinciale Selectie Teams (PSTs) en 2) het Comité Selectiewerk Vlaanderen (CSV) dat eerder regionaal (Vlaanderen) zal opereren.
Zo komen de PSTs eenmaal per jaar tijdens de wintermaanden samen, van zodra de testresultaten – en dan vooral de labo-analyses – beschikbaar zijn. Meestal zal dit november/december zijn, maar voor het seizoen van 2020 zijn deze gepland in januari 2021. Als fysiek vergaderen mogelijk is dan lijken de provinciale Educatieve en Experimentele bijenstanden daar de ideale locatie voor. Het doel van deze vergadering is om terug te blikken op de voorbije selectieronde, om kennis te maken met nieuwe leden en om de betrokkenheid en het enthousiasme te vergroten. Dit laatste is niet onbelangrijk, want we hebben gemerkt dat door de grote inspanningen die gevraagd worden al wel eens mensen durven af te haken. Op de vergadering zullen de testresultaten zowel provinciaal, als individueel besproken worden. Zo kan ook gepersonaliseerde feedback en advies gegeven worden. Ook kunnen we waar nodig toelichting geven bij de testprotocols.
Mogelijks betrekken we de imkers mee in enkele labo-analyses. De test voor suppressed mite reproduction (SMR) leent zich hiertoe. Op de vergadering van de PSTs kan ook steun gegeven worden aan lokale bevruchtingsstations. Misschien niet iets voor onmiddellijk, maar wie weet in een nabije toekomst gezien het alsmaar grotere belang van lokaal-aangepaste-bijen. Zo ook kunnen de kunstmatige inseminaties van de volgende selectieronde worden voorbereid. Direct contact met de provinciale selectiewerkers laat tevens toe om betere ondersteuning te geven voor de webapplicatie Breed-It van Honeybee Valley, waar iedere selectiewerker zijn/haar intenties en realisaties archiveert. En tenslotte is er dan ruimte voor het ventileren van persoonlijke ideeën en ambities met betrekking tot bijenteeltpraktijk en toegepast onderzoek.
Het CSV wordt iets later georganiseerd en brengt alle selectiewerkers van Vlaanderen, en mogelijk geïnteresseerden, samen. Dit zal waarschijnlijk pas in maart/april gebeuren en de plaats van het gebeuren is de Universiteit Gent, Honeybee Valley – als de Covid maatregelen dit toelaten. Het doel van deze vergadering is om vooruit te blikken op de volgende selectieronde, een totaalbeeld te geven van de progressie die we maken en stil te staan bij de grote verscheidenheid aan benaderingen van het selectiewerk. Op de vergadering zullen dus de globale resultaten besproken worden, maar kunnen ook andere selectiegroepen toelichting geven bij hun werking. We bekijken wat de intenties zijn van de selectiewerkers van het Vlaams Bijenteeltprogramma, maken gezamenlijk afspraken over de financiële vergoedingen, organiseren de eilandreizen (als beslist zou worden dat die doorgaan) en verdelen de staalname pakketten met potjes, plastiek zakjes en labels voor de volgende staalname-ronde. Aangezien verwacht kan worden dat we op deze vergadering 60-80 mensen samenbrengen, loont het de moeite om op deze vergadering een lezing op uitnodiging te voorzien van een gerenommeerd selectiewerker (nationaal/internationaal).
Met het terugkeren naar het provinciale niveau willen we terug nauwer bij de lokale selectiewerkers staan om hen zo beter te kunnen assisteren bij de uitvoering van hun belangrijke taak in het selectiewerk voor de Vlaamse imkers. Wens je deel uit te maken van dit selectiewerk en denk je voldoende imkerervaring te hebben om het verkrijgen van meer veerkrachtige bijen in Vlaanderen mee te helpen sturen, kan je steeds mailen of bellen naar Valérie Villers, Valerie.Villers@UGent.be, 09/264 49 28. We geven hierbij nog eens mee aan welke voorwaarden je moet voldoen om te kunnen deelnemen aan het selectiewerk:
- Min. 4 jaar ervaring als imker
- Beschikken over praktische kennis en ervaring in moerteelt
- Bereid zijn tot het nemen van stalen voor onderzoek (30g bijen – darrenbroed – werksterbroed – darreneitjes)
- Bereid zijn geen varroa-behandelingen uit te voeren tijdens het testseizoen of indien noodzakelijk, transparant te zijn in de uitgevoerde handelingen
- Akkoord gaan dat de testdata en -resultaten gedeeld worden met andere selectiewerkers binnen CSV
- Gebruik maken van het digitaal platform om alle gegevens en testresultaten in te geven
- De nodige tijd kunnen uittrekken voor het uitvoeren van de testen op de aangegeven testmomenten.
Wie meer informatie wenst over de bijeenkomsten met de PSTs, kan hiervoor ook de provinciaal verantwoordelijken contacteren. De data van de bijeenkomsten in de verschillende provincies zijn de volgende:
- West-Vlaanderen: zaterdag 16 januari 2021, van 10u tot 12u
Provinciaal verantwoordelijke: Frans Declercq, krokus1@skynet.be, tel. 056 77 69 20
- Oost-Vlaanderen: woensdag 20 januari 2021, van 19u tot 21u
Provinciaal verantwoordelijke: Ronny De Vylder, bijzaak@hotmail.be, tel. 09 232 03 23
- Antwerpen: zaterdag 30 januari 2021, van 14u tot 16u
Provinciaal verantwoordelijke: Toon Jacobs, toon.jacobs@derossebie.be, tel. 014 72 31 47
- Vlaams-Brabant: zaterdag 16 januari 2021, van 14u tot 16u
Provinciaal verantwoordelijke: Staf Kamers, staf.kamers@gep.kuleuven.be, tel. 016 22 12 87
- Limburg: zaterdag 30 januari 2021, van 10u tot 12u
Provinciaal verantwoordelijke: Wim Tollenaers, wim@lieteberg.be, tel. 089 37 18 49
