Kreverhille-Honeybee Valley 1+1=3
22 januari 2022
Reeds verschillende jaren levert het Comité Selectiewerk Vlaanderen (CSV) inspanningen om meer veerkracht in de Vlaamse honingbijen te telen. Een cruciale stap om het uitstekend teeltmateriaal onder de Vlaamse imkers te verspreiden, is het aanbieden van deze genetische eigenschappen op lokale bevruchtingsstations. Imkers kunnen er met hun geteelde moeren naartoe om deze aan te paren met darren uit sterk geteste en geselecteerde lokale bijenvolken. Om deze doelstelling meer kracht bij te zetten, slaan nu het bevruchtingsstation Kreverhille en Honeybee Valley de handen in elkaar.
(Afbeelding: vlnr Valérie Villers, Corné Boogaard, Maarten Meys, Dirk de Graaf, Ellen Danneels op de bevruchtingsstand Kreverhille)
Kreverhille beschikt over een prachtig domein van maar liefst 8000 m² met meer dan 440 schuilhuisjes, een bijenhal voor darrenvolken en een lokaal voor de nodige werkzaamheden. Kennis van koninginnen telen is er aanwezig en een enthousiaste omgeving/buurt waakt over de sociale controle. Honeybee Valley beschikt dan weer over kennis rond bijenteelt en selectie. De gegevens verzameld binnen het Vlaams Bijenteeltprogramma vormen een goede basis voor een samenwerking. Het CSV werd opgericht om het ganse proces van het inkruisen van specifieke lijnen, tot het testen van volken en het natelen en opvolgen van koninginnen trachten te stroomlijnen. Het breed-It programma is dan weer de plaats waar alle gegevens van de bijenvolken en de testresultaten van de koninginnen kunnen ingeven worden. Honeybee Valley voert verschillende laboratorium analyses uit zoals virusscreening en reproductie van varroamijten, verwerkt de ingevulde data en rangschikt de koninginnen volgens prestaties. Het teeltmateriaal van de best geplaatste koninginnen in de ranking komen dan in aanmerking om bij voorkeur van na te telen.
Een samenwerking tussen Kreverhille en Honeybee Valley biedt dus veel mogelijkheden en versterkt beide partijen. De originele lijnen van bij de opstart van Kreverhille kunnen actief bijdragen aan het selectiewerk en de opvolging ervan. Als partners van elkaar kan de huidige werking opgewaardeerd worden en kan gebouwd worden aan een meer uitgebreid netwerk. Dit fantastisch project zit ingebed in een mooie context met fijne mensen en wederzijds respect voor elkaar. Beiden zijn er dan ook van overtuigd dat de resultaten die imkers kunnen behalen met een aanparing te Kreverhille meer dan ooit een verbetering op de bijenstand kan verwezenlijken.
Project Kreverhille
De lange rijen met witte bevruchtingskastjes zijn indrukwekkend om te zien.
Kreverhille, een grensoverschrijdend project dat in 1988 zijn ontstaan kent en nog steeds bestaat, dat kan geen toeval zijn. Het doel om imkers goede teeltstof aan te bieden binnen handbereik, heeft gedurende jaren z’n vruchten afgeworpen. Een oase van groen, grenzend aan de polders te Ossenisse waar imkers terecht kunnen voor de bevruchting van hun ongepaarde koninginnen.
De keuze viel niet zomaar voor Zeeuws-Vlaanderen om van start te gaan op die plaats. Het unieke karakter van de streek in de nabijheid van de Schelde, de minder attractieve landbouwgewassen en de dunne bevolkingsgraad vormden het ideale concept voor de opstart van een landbevruchtingsstation.
40 jaar selectie
Tot 2014 werd er enkel en alleen gewerkt met teeltmateriaal afkomstig van selecties van “Ratzeburger Züchterring (Sylt), de telersgroep “Schleswig-Holstein en Hamburg”, met de paringsstand Tal 2 List op Sylt opgericht in 1949. Dit in combinatie met selecties van de telersgroep “Züchtering Aller Wümme”, gesticht op 1 februari 1953, die op hun beurt in 1960 de bevruchtingsstand Spiekeroog ter beschikking kregen van het verbond van de Imkers uit Hannover. Door een combinatie van beiden ontstond de “Kreverhille-moer”: productief, zachtaardig, betere gezondheid en goed klimaatbestendig… Vanaf 2014 werd ook het materiaal van Norderney uit het Varroratoleranzzucht-programma mee opgenomen, dat bovendien uitstekend matcht met de andere lijnen.
Kreverhille 2.0
De darrenlijnen staan goed beschut in een bijenhal.
Toch valt er een kentering op te merken… Imkers kiezen de afgelopen jaren steeds meer voor de makkelijkste weg en dit onder de vorm van de aanschaf van een bevruchte koningin of ze kiezen vaker voor de aanschaf van een reinteeltmoer. Met het gevolg dat het opstellen op een landbevruchtingsstation minder hip was. Anderzijds staan er heel wat imkers klaar die toch wel weer de kunst van het koninginnen telen willen ontdekken.
Tijd dus om met Kreverhille in 2021 niet bij de pakken te blijven zitten… Er werd gedurfd vooruit te kijken, out of the box te denken en te vernieuwen… toch minstens werd er getracht het gewoonweg “anders” aan te pakken. Enerzijds uit praktische overwegingen, anderzijds omwille van een veranderende imkerij waarbij Kreverhille een antwoord wil bieden. Het is de betrachting de “imker” opnieuw naar Ossenisse te halen met z’n opstellingen. Dit was ook het oorspronkelijke doel van de vereniging. Ondanks de steeds grote belangstelling voor (rein)teeltmateriaal, moet Kreverhille de kaart durven trekken van kwaliteit i.p.v. kwantiteit. Kwaliteit via selectiewerk. Het warm water moet niet heruitgevonden worden. Vele gesprekken gingen er aan vooraf, maar donderdag 10 december 2020 werd een mijlpaal in de geschiedenis van Kreverhille/RKHvzw. Tijdens deze bestuursvergadering werd de beslissing genomen het plan tot samenwerken tussen Kreverhille/RKHVzw en Honeybee Valley/HBV verder uit te rollen/uit te bouwen.
Seizoen 2021
In aanloop naar het eerste seizoen (2021) binnen de nieuwe samenwerking werd gekozen om nateeltkoninginnen van de top-moeren uit het selectieprogramma 2018 & 2019 aan te bieden als darrenvolken te Kreverhille. Met deze top-moeren kiezen we niet enkel voor een verzameling van topmateriaal uit eigen selectie in Vlaanderen. We gaan ook voluit voor het aanbod van een kenmerk in de aangeboden darrenlijn, nl. de virusvrije status. In een later stadia kunnen daar meerdere kenmerken aan toegevoegd worden naargelang de resultaten in het selectieprogramma.
Tevreden
Op zondag 30 mei 2021 was het dan zover. 21 darrenvolken werden klaargestoomd voor de komst van de eerste ewk’s met ongepaarde koninginnen. Er werd voor gekozen om 5 aanlevermomenten te voorzien, dit telkens op zondagvoormiddag. In het nieuwe concept werden 500 opstellingen ontvangen, werden imkers van lang weggeweest ontvangen en hebben ook heel wat nieuwe imkers Kreverhille kunnen ontdekken. De mix van ervaren en onervaren koninginnentelers resulteert in prachtig resultaat waarbij 6 imkers de volle 100% behaalden.
Toekomst
De darrenlijn voor 2022 bestaat uit nakomelingen van 4 geselecteerde lijnen uit de Top32 van 2020 uit het Vlaams bijenteeltprogramma. We zijn er van overtuigd dat deze bundeling van krachten een positieve uitkomst zal kennen en we hopen jullie daarom te mogen verwelkomen op één van de volgende aanlevermomenten.