Dat de Aziatische hoornaar (Vespa velutina nigrithorax) begonnen is aan een forse invasie in Vlaanderen is niet langer geheim. In het voorjaar van 2017 werd de exoot voor het eerst gesignaleerd nabij het Bos t’Ename in Oudenaarde. In het najaar van datzelfde jaar werd een nest vernietigd nabij Poperinge. Een jaar later stromen de waarnemingen binnen hoewel er vaak verwarring is met de inheemse en onschadelijke Europese hoornaar.
De invasieve soort vormt een nieuwe bedreiging voor zowel de honingbij als de insectenpopulatie in het algemeen. De overheid keurde daarom in mei 2018 een éénjarig monitoringsproject goed waarin Honeybee Valley (HBV) en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) de krachten bundelen om de invasieproblematiek aan te pakken. Op de foto zie je de betrokkenen van HBV, met van links naar rechts Karel Schoonvaere, prof. Dirk de Graaf en Dries Laget.
Het doel van het project is tweedelig. Enerzijds wordt verspreid over heel Vlaanderen een gerichte surveillance bij imkers opgezet om de invasie real-time op te volgen. Dit gebeurt via Arnia-monitoringssystemen die via akoestische sensoren de hoornaars signaleren aan de vliegopening van bijenkasten. Bij signalisatie worden verder stappen ondernomen om de nestplaatsen op te sporen en te verdelgen i.s.m. bestrijdingsinstanties .
Anderzijds worden imkers, scholen, natuurliefhebbers, de brandweer en brede publiek betrokken onder de noemer van Citizen Science om de verspreiding en het beheer van de Aziatische hoornaar in kaart te brengen. Via een webapplicatie wordt het bijvoorbeeld makkelijker om de soort te onderscheiden van de Europese hoornaar en gelijkende soorten. Bovendien zal de webapplicatie de gewone burger sensibiliseren voor de problematiek.
Karel Schoonvaere is reeds jaren bezig met het bestuderen van hommels, bijen en wespen. Hij zal het komende jaar dit project in goede banen leiden. Bij vragen over de Aziatische hoornaar, of meldingen ervan, mag je voortaan steeds met hem contact opnemen: karel.schoonvaere@ugent.be, 09/264.49.28
Aziatische hoornaar gevangen genomen in regio Poperinge op 31 mei 2018. Imker Jan Van den Broecke kon het dier overmeesteren in de omgeving van zijn bijenkasten. Merk de karakteristieke eigenschappen van de Aziatische hoornaar op: zwart borststuk en kop met geel-oranje aangezicht (34''27), zwarte poten met gele uiteinden en achterlijf overwegend zwart met enkel vierde achterlijfssegment geel (26"13). Dank aan de waarnemer voor het goede bewijsmateriaal.
Dit project wordt gefinancierd door de Vlaamse Overheid.
