Professor Dirk de Graaf spreekt in het artikel zijn bezorgdheid uit over het verlies aan genetische diversiteit en de controlerende manier van imkeren die we vandaag kennen. Misschien verrassend voor iemand die het parcours van Dirk niet of onvoldoende kent. Vandaar de duiding die we in deze newsflash willen geven. Twee elementen hebben hem gebracht tot deze uitspraken. Ten eerste de nieuwe aanpak van het Vlaams Bijenteeltprogramma. Alhoewel we de details nog (altijd) niet kennen is het duidelijk dat hij vanaf januari 2023 geen projectleider meer zal zijn van het Vlaams Bijenteeltprogramma. Het Departement Landbouw heeft al aangekondigd dat ze zullen werken vanuit een ‘oproep’ waaraan de imkersverenigingen en de onderzoeksinstelling kunnen intekenen. Honeybee Valley heeft op die manier geen centrale rol meer te spelen in de subsidiëring van de sector en kan naar de toekomst toe veel meer een eigen visie etaleren. Professor de Graaf zegt hierover: ‘We hebben 12 jaar geprobeerd de wensen en visies van de gehele bijenteelt sector tot uitvoering te brengen. Aangezien dit een allegaartje aan verschillende bijenteeltpraktijken vertegenwoordigde, werd dat voor buitenstaanders soms ervaren als niet-samenhangend. Nu we die centrale rol hebben moeten loslaten kunnen we als Honeybee Valley veel meer ons eigen ding doen. Dit heeft iets bevrijdend.’ Honeybee Valley wil werken rond 4 thema’s:
- Begeleidingstrajecten – waarbij we de imker bij de hand nemen op een specifiek parcours, bijvoorbeeld op vlak van selectie, precisie bijenhouderij en digitalisering.
- Kennisplatform – waarbij we onze rol als academisch expertisecentrum volledig willen invullen.
- Citizen science – waarbij we samen met de imkers onderzoekingen willen uitvoeren.
- Webapplicaties – waarbij we tools aanbieden voor de imker en de burger die uiteindelijk de bijen ten goede moeten komen.
Het tweede element dat hem gebracht heeft tot deze uitspraak zijn de nationale en internationale onderzoeksprojecten die momenteel onder zijn leiding lopen aan de Universiteit Gent. Elk van deze projecten heeft hij verworven vanuit competitieve financiering uitgaande van een zeer specifieke oproep. Je kan dus stellen dat de onderzoeksthema’s die hierin aan bod komen vertrekken vanuit een beleidsvisie van een hogere nationale of internationale (Europese) overheid. Zo hebben de FOD (Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Leefmilieu en Veiligheid van de Voedselketen)-gefinancierde projecten VARRESIST en MASBEEVAR hem in staat gesteld om volledig in te zetten op merker-gestuurde selectie. Het onderzoek heeft reeds baanbrekende resultaten opgeleverd met name op het vlak van weerstand tegenover de varroa-mijt en wij zullen niet nalaten u hiervan verder op de hoogte te houden. Merker-gestuurde selectie heeft immers niet alleen de betrachting om de kenmerken van een volk in te schatten op basis van genoom-sequenties, maar ook om te streven naar een zo groot mogelijke genetische diversiteit van de bijenpopulatie. Vandaar dat hij in het EOS artikel een lans brak voor genetische diversiteit van de honingbijen. Als coördinator van het Horizon2020 project B-GOOD van de Europese Commissie is Dirk ook erg betrokken bij het uitrollen van de zgn. precisie imkerij oftewel het imkeren op basis van gegevens verzameld door sensoren in een bijenkast. Het digitale logboek waarbij imkers hun activiteiten aan de bijenkast registreren via de smartphone sluit hier naadloos bij aan.